แนะนำตัวหน่อย ชื่ออะไร มาจากไหน?
ชื่ออธิศ หาความสุข ชื่อเล่น รถบัส คนชุมชนเก้ายอดจะพอรู้จักหนูดี แต่ความจริงหนูเป็นคนปากน้ำ 1 แม่เป็นอดีตประธานทำงานคู่กันมา แล้วเราอยากช่วยแม่ทำให้บ้านยกระดับไปอีกขั้นให้เด็กในชุมชนมีส่วนร่วมกัน มีอีกตำแหน่งหนึ่งเป็นเลขากลุ่มท่องเที่ยวชุมชนตำบลปากน้ำ 1 จะทำเกี่ยวกับการท่องเที่ยวภายในชุมชน คณะที่ติดต่อมาก็จะมาลงตามชุมชนที่เราวางไว้เพื่อให้ชาวบ้านมีรายได้
ทำไมถึงมางาน Water Hack ได้?
(หัวเราะ) พูดตรงๆ เลยนะ จู่ๆ มันก็เด้งขึ้นมา คิดว่า เฮ้ย นี่มันพื้นที่เรานี่นา แล้วมันเป็นปัญหาน้ำ ซึ่งหนูคิดว่าปัญหาขยะในคลองมันมี แต่ยังตอบโจทย์ไม่ได้ ความจริงหนูก็ไม่คิดว่าที่สมัครมาจะได้นะ หนูคิดว่าที่ตอบคำถามไปก็ช่างกวนพี่เขาเหลือเกิน พูดตรงๆ ว่าหนูไม่หวังว่าจะได้เลย แต่ในใจก็อยากลองมาเพราะว่าเป็นพื้นที่เรา แล้วเราก็ส่งใบสมัครไปวันสุดท้ายของวันเปิดรับ อยากมาดูความคิดของเด็กๆ ว่ามันเข้ากับชุมชนได้ไหม ถ้าได้ก็โอเค
เป็นชาวระยองอยู่แล้ว มาโครงการนี้ได้อะไรใหม่ๆ กลับไปไหม?
ได้ ได้เยอะด้วย บางอย่างเราไม่ได้รู้ลึก ต้องยอมรับว่าทางโครงการเชิญผู้หลักผู้ใหญ่มาแล้วเราได้ใกล้ชิด เปิดอกพูดคุยกัน ซึ่งเรายอมรับเลยตรงนี้ ซึ่งก่อนเข้ามาโครงการหนูยังรู้สึกเข้าไม่ถึง ไม่ได้เข้ามานั่งคุยอะไรแบบนี้ แล้วหนูก็ถามตรงๆ เพราะเราก็เป็นคนในชุมชนและอยากรู้สิ่งที่ไม่รู้ เขาก็ตอบนะ ซึ่งหนูก็ยอมรับมากเลยโครงการนี้ เอาแต่ละคนมานี่ เก่งจริงๆ
บรรยากาศการ Hack เป็นยังไง?
พวกพี่ๆ พิธีกรน่ารักมาก เป็นกันเอง ใส่ใจด้วยนะ ไม่ใช่ว่าจะทิ้งกัน บรรยากาศข้างในใส่ใจรายละเอียดมาก หนูเห็นแล้วคิดว่ายังอบอุ่นเลย เด็กๆ เขาก็ตั้งใจไฟแรงมาก อย่างทีมหนู ปลุกระดมนิดนึงหยอดน้ำข้าวต้มนิดหน่อย ข้าวต้มเดือดเลย เห็นแล้วว่าเด็กรุ่นใหม่มาอย่างนี้มันโอเค บรรยากาศสนุก
ก่อนเข้าร่วมและหลังเข้าร่วมโครงการ มีความคิดเห็นอย่างไร?
ก่อนเข้าร่วม ถ้าพูดแบบในภาคประชาชนแบบบ้านๆ ความรู้นี่แทบจะน้อย น้อยมาก เกี่ยวกับเรื่องน้ำและนวัตกรรมด้วย ขนาดว่าเรามาไม่มีความรู้เรื่องนวัตกรรมเลยนะ แต่อย่างน้อยเราอยากแก้ปัญหานี้ก่อนถึงมา พอมาก็คิดว่าเด็กเขาจะรับฟังความคิดของเราหรือเปล่า พอฟัง เด็กเขาสนใจและพร้อมรับ ได้อะไรเยอะ มีความรู้จากผู้เชี่ยวชาญด้วย บางอย่างก็มีฟังมาแล้วบ้าง
เราเป็นคนในพื้นที่ รู้สึกยังไงบ้างตอนเห็นเพื่อนร่วมโครงการมาช่วยแก้ปัญหาน้ำกันที่ระยอง
แฮปปี้ รู้สึกดีเลย มันเป็นพื้นที่เรา มาฟังก็ไม่เสียหลาย อยากเห็นด้วยว่าคนในพื้นที่จะมาเข้าร่วมสักกี่คน ความจริงต้องมาให้ได้สัก 10 คน แบบหนูที่พอรู้เรื่องพื้นที่นิดนึง ด้วยความเป็นเจ้าบ้าน ยังไงอย่างน้อยเราก็ต้องพรีเซนต์ให้เขาได้รู้เพราะเขาเป็นคนต่างบ้าน
สิ่งที่ชอบและไม่ชอบในโครงการ
สิ่งที่ไม่ชอบแทบไม่มีเลยนะ (คิด) ชอบทุกอย่างอะ ขนมก็มีให้ เด็กก็คิดเพลิน นั่งทำงานข้างในไม่อยากขึ้นห้องกันเลย ไม่รู้นะว่าเอาเป็นเอาตายกันหรือเปล่า เห็นมีไฟก็โอเค ก็เลยชอบ อย่างกลุ่มหนูบางคนเวลามีเรื่องอะไรก็มาถามหนู หนูก็ชอบนะ เพราะถามคนในพื้นที่เลยจะได้รู้จริง อย่าเอาข้อมูลมั่วๆ ไปปล่อย ไม่งั้นคราวนี้ระยองเสียเลยนะ อันนี้คือสิ่งที่ห่วง แต่เด็กเขาไฟแรง คุยงานกันจริงจังมาก พวกพี่ๆ ก็เฟรนด์ลี่มาก ไม่ทำให้อึดอัด
พูดถึงไอเดียของกลุ่มตัวเองหน่อย ทำไมต้อง ‘ซั้งสร้างฝัน’ ?
ยกต้นแบบให้ชุมชนเก้ายอดก่อน เพราะเขาทำซั้งอยู่แล้ว แล้วซั้งมันลอยน้ำได้และสามารถเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำได้คล้ายปะการัง ก็เลยเอามาเป็นต้นแบบในการทำซั้งกักเก็บขยะ ที่เดิมจะเป็นตาข่ายไนลอนยาวๆ ที่ไม่สามารถกักเก็บขยะได้ ได้แต่เปลี่ยนเส้นทางน้ำและขยะ พอตาข่ายขาดแล้วตามเก็บมาไม่ได้ ก็กลับไปเป็นขยะอีกรอบ พอเห็นตาข่ายที่มันก็แค่ให้ขยะมากองๆ กัน แล้วทำไมไม่ทำตาข่ายที่หุ้มขยะไปได้เลยล่ะ เราก็มีแค่หน้าที่ยกไม่ต้องไปใช้กระชอน อาจจะมีบ้างนิดหน่อย แต่ถ้ามันอยู่ในกับดักเรา มันก็จะทุ่นแรงเราไปอีกหน่อย ไม่ต้องใช้คนเยอะ หนูก็ไม่ได้การันตีว่าซั้งตาข่ายจะเก็บได้หมด แต่เรื่องเบาแรง หนูก็มั่นใจว่าใช้ได้
หลังโครงการนี้เสร็จสิ้น จะนำสิ่งที่ได้ไปใช้อย่างไร?
ถ้าสมมติเราไม่ได้ประสบความสำเร็จในโครงการนี้ แต่ถ้าไปเห็นว่าไอเดียอันไหนพอเข้ากับชุมชนได้ แล้วคิดว่าน่าจะดี ก็อาจไปพูดกับเขาว่าพี่ขอยืมได้ไหม แต่ก็ต้องดูก่อนว่าเขาอนุญาตไหม เพราะเท่าที่ฟังเขาพูดกัน ทุกอย่างทั้งหมดมันเป็นปัญหาของระยองหมด อย่างน้ำมันรั่ว เขาก็มาช่วยกันแก้ปัญหา เป็นสิ่งที่ดี เราพร้อมที่จะชี้แนะและบอกเขาว่าวิธีนี้ใช้ได้ ถ้าดีเราขอยืมได้ไหม แต่เราให้เครดิตคุณนะ ถ้าเราเขียนโครงการต่อไปได้ มันจะมีประสิทธิภาพ ความจริงอยากให้เด็กในชุมชนมาทำอะไรอย่างนี้เยอะๆ หรือไม่ก็จัดโครงการให้เด็กในชุมชนมา จะได้มีจิตสำนึกและมีความคิดด้วย
จุดแข็งของตัวเอง 3 อย่าง
(คิดหนักมาก) เป็นคนต้องการความชัดเจน พอโน้มน้าวคนได้…อีกอันนึงก็เป็นความมุ่งมั่น เราไม่ค่อยได้โฟกัสตัวเองเท่าไร แต่ถ้าเป็นสายอาชีพในชุมชนแล้วเรารักการออกแบบ ชอบมาก พยายามนึกให้ได้ว่าชุมชนเขาต้องการศิลปะอะไรบ้าง อยากทำให้มันมีสีสัน นี่ก็น่าจะเป็นความมุ่งมั่นนะ
จุดแข็งในชุมชนที่เราจะเอา prototype ที่ได้จากที่นี่ไปพัฒนา
ชุมชนที่หนูอยู่เป็นกลุ่มประมง เป็นกลุ่มที่เข้มแข็งและเขาจะยอมรับไอเดียใหม่ๆ มาก เวลามีคำถามอะไรก็ให้คำตอบหมด เขาสามารถเอาเรื่องนี้ไปของบประมาณมาได้อีก ซึ่งไม่รู้ว่าไอเดียนี้จะยั่งยืนหรือไม่ยั่งยืน แต่มันสามารถทุ่นแรงเราได้ เหมือนเราไปแก้จุดอ่อนของเขาที่ยังไม่ได้ทำ แล้วเหมือนเราไปสร้างจุดแข็งให้เขาอีกก็คือซั้งนี่แหละ และเราจะขยายไปยังจุดอื่นด้วยเพราะมันเข้ากับธรรมชาติกับแนวคิดรักษ์โลก
ความท้าทายเมื่อนำสิ่งนี้กลับไปทำในชุมชน?
มันจะมีเรื่องนวัตกรรมเข้ามาอยู่นิดหนึ่ง ซึ่งเรายังตีไม่ค่อยออก เราถามชุมชนแล้วมี 2 ที่ ที่เห็นด้วยหมดถ้าทำที่กักเก็บขยะจากซั้ง เพราะถ้าใช้ตาข่ายมันก็ขาด แต่ซั้งของเราแข็งแรงทนทานไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
งาน Hackathon ครั้งหน้า ไปอีกไหม?
หนูอยากไปมาก อยากไปเยือนอะไรแปลกๆ เยือนบ้านเขาบ้าง แล้วตอนไปเยือนไอเดียอาจจะเยอะกว่านี้ก็ได้ กำลังดูงาน Hack แม่น้ำโขงไว้ อยากไปดูแม่น้ำเขาบ้างเพราะเราก็ชอบเรื่องน้ำอยู่แล้ว อยากรู้เรื่องการกำจัดน้ำของเขา
